Schitterende gordijnen hebben ze, de ouders van Marianna en Sasha uit het Russische Kingisepp. Een ingenieuze vitrage die wel uit een verzameling losse zakdoekjes lijkt te bestaan, met daar overheen goudglanzende satijnen gordijnen, bij elkaar gehouden door een brede band die als een broekriem onder een beginnend welvaartsbuikje hangt. Alsof het niets kost zijn de gordijnen centimeters te lang en waaieren nog een stukje verder, als een bescheiden sleep van een bruidsjurk, over de smetteloos glanzende parketvloer. De houding van het jongste zusje verraadt jarenlange balletlessen.
'Curtains, like doors, are an attempt to mark off space from the outside world: they create a home for the family, a sanctuary for a people, or they may simply describe the borders of a private realm,' schrijft Zadie Smith in haar essay Through the Portal, over het werk van de Amerikaanse fotografe Deana Lawson. Ook een fotograaf, die, net als Dijkstra, mensen laat poseren in hun huis. Maar waar Dijkstra de rijkdom in beeld brengt, focust Lawson op heel andere mensen, met heel andere gordijnen: zwarte mensen, levend in armoede, van Detroit tot Jamaica en van Congo tot Londen. 'In these photographs, though, borders are fragile,' vervolgt Smith haar observatie over gordijnen, 'penetrable, thin as gauze. And yet everywhere there is impregnable defiance - and aspiration.'
De gezinnen in Amerikaanse suburbs die Beth Yarnelle Edwards fotografeert, streven naar satijnen-gordijnen-rijkdom van Marianna en Sasha, maar blijven hooguit upper middle class. Edwards ensceneert haar portretten nauwgezet - snapshots zijn het zeker niet. Pianoles, schrijven aan een secretaire, je zwarte jurkje laten zien aan een tandpastaglimlachende tante - onder de goedkeurende blik van de besnorde pater familias: het sociale en financiële succes wordt tot in de details goed geacteerd. Zelfs de gordijnen hangen netjes in de plooi. In dit decor staat Colby, zijn blik bestudeerd stoer. Waar laat je als puber je handen op zo'n foto? Gelukkig heeft hij zijn discman (in zijn rechterhand) en het snoer van zijn koptelefoon (in zijn linkerhand).
De houding van Colby is vrijwel identiek, alleen gespiegeld, met die van de jongen die Rineke Dijkstra in 1993 fotografeerde aan het strand van Odessa. Zonder kleding, zonder interieur, zonder spullen om in je handen te houden, heb je alleen je houding en je blik - hoe rijk of arm je bent blijft in het midden.
